Na trzy dni przed rocznicą dziewięćdziesiątych urodzin Wandy Chotomskiej (26 października 1929 roku) rozłożyliśmy na stoliku w oranżerii (Loża) Miejskiej Biblioteki Publicznej książki prozatorki i poetki, której twórczość dla dzieci i młodzieży towarzyszy nam od siedemdziesięciu lat (zadebiutowała w „Świecie Młodych”). To niezwykle miłe, że jubileusz autorki wierszy i opowiadań dla dzieci, w których ten pierwszy świat najmłodszych słuchaczy i czytelników zapełniony jest postaciami ludzi i zwierząt o naturze wesołej, radosnej, przyciągającymi wyłącznie cechami sympatycznymi, wręcz kojącymi, ale też budzącymi ciekawość atrybutami dotąd dzieciom nieznanymi, a przynajmniej pokazanymi całkiem inaczej niż oglądany ich oczami, mogliśmy obchodzić razem z uczniami Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Kętrzynie. Gdy przygotowywaliśmy czyste, białe kartki, ołówki, kolorowe kredki i flamastry, dzieci i młodzież pod opieką wychowawczyń zajmowały miejsca na sofach i już za chwilę wyczekująco patrzyły na panią bibliotekarkę.
A czy wiecie, kim była Wanda Chotomska? Czym jest Order Uśmiechu? Nie oczekiwaliśmy odpowiedzi. Miała wywiązać się rozmowa, powstać relacje, pojawić się zainteresowanie, zaufanie i… właśnie uśmiech. Tak, właśnie! Taki swoisty order uśmiechu i ufności od wychowanków Ośrodka ma wartość ogromną i naprawdę cenną. Czas na książkę zatem. Bibliotekarka bierze w dłonie „Nasze ptaki”. Wiersze ilustrowane obrazkami ptaków polskich. Z otwartą książką podchodzi do każdej sofy, powoli przewraca strony, czasami na niektórych się zatrzymuje, gdy spostrzega, że któryś z obrazków wzbudził większą uwagę. Można czytać. Ale tym razem, nie będzie wyraźnego podziału na lektorkę i słuchaczy. Skąd ona to wie, że można, że trzeba zachęcić? Jak to czuje, jak widzi, iż one by chciały, że są gotowe? Najpierw proste pytania o ptaki. Dzieci prawie się przekrzykują. Chcą się dzielić swoją wiedzą. Doceniają, że ktoś jest zainteresowany tym, co mówią. Cieszą się, że odpowiadają poprawnie. Po pewnym czasie czytania przerywanego rozmowami, pytaniami, odpowiedziami, dygresjami, skojarzeniami pani bibliotekarka zaprasza wychowanków do czytania wybranych wierszy. Niektórzy z publiczności jeszcze z odrobiną wstydu i niepewności. Inni skupieni tylko na tekście. Wokół prawie cisza. Dotychczas rozmowni teraz słuchają uważnie.
O czym mówiliśmy na początku? Czego Kawalerem jest Wanda Chotomska? Ależ oczywiście, tak! Order Uśmiechu! I już w tej chwili rozdajemy kartki i przybory do rysowania, kolorowania. Wśród wychowanków nieco rozgardiaszu, ale ich wyobraźnia bardzo szybko znajduje swoje efekty w tworzonych obrazkach na papierze.
